مؤلفه‌های اصلاحات آموزشی امام علی علیه السلام با تکیه بر نهج‌البلاغه

Abstract

امام علی علیه السلام در حالی رهبری جامعه‌ را پذیرفت که به واسطه حاکمان پیشین، تعالیم دین به انحراف کشیده شده بود، بنابراین ایشان به اصلاح امور جامعه پرداخت. یکی از انحرافات از میان رفتن ارزش عقلانیت و علم‌آموزی بود. اصلاحات آموزشی، تصحیح بخش‌هایی از فرهنگ جامعه است که با آموختن و کسب آگاهی در ارتباط است و خارج از حیطه سیاست، اقتصاد، روابط اجتماعی و فضائل اخلاقی میباشد. هدف علیعلیه السلام در این اصلاحات، تربیت مردم به نحوی بود که در همه امور به اندیشه بپردازند و بعد از کسب آگاهی اقدام نمایند. روش ایشان، پس از ایجاد انگیزه، دادن بینشی به مردم است تا با کمک وحی، عقل، فطرت و دیگر منابع و معیارها قادر به تشخیص آموزه‌های صحیح باشند. عمل به علم و رسیدن به تقوا نتیجه‌ای است که در راستای هدف غایی یعنی عبودیت، از اهداف ایشان در اصلاحات آموزشی است. در این پژوهِ با نگاهی تاریخی ـ تحلیلی به انحرافات فکری و موارد مغایر با علم‌آموزی در آن روزگار اشاره و پس از آن آموزه‌های امیرالمؤمنین علیه السلام در اصلاح آن‌ها بیان میشود. آموزش در نهج‌البلاغه حد مشخصی ندارد و فراگیری هر دانش و معرفتی است که انسان را در دنیا و آخرت به سمت عبودیت سوق میدهد.