تحلیل انسجام و پیوستگی خطبه‌های امام علی(ع) با موضوع حکمیت بر اساس تحلیل محتوای کیفی
چکیده: ماجرای «حکمیت» در سرزمین صفین از حوادث بى‌سابقه تاریخ اسلام به‌شمار مى‌رود. امیرالمؤمنین(ع) که در آستانۀ پیروزی قرار داشت، به سبب نیرنگ عمروعاص و فریب خوردن تعداد قابل‌توجهى از سربازان ایشان، از ادامۀ نبرد و دست یافتن به پیروزى بازماند و عواقب وخیم جریان حکمیت تا مدت‌ها گریبان گیر مسلمانان شد. در این پژوهش خطبه‌های امام علی(ع) قبل و حین نبرد صفین، به روش تحلیل محتوای کیفی، مورد بررسی قرار گرفته است. ایشان در زمینۀ دشمن‌شناسی از میان ویژگیهای منفی دشمن بیشتر بر روی سابقۀ کفر معاویه و اطرافیانش، دشمنی آنان با خداوند، قرآن و سنت پیامبر(ص)، بیتوجهی به فرامین الهی، دعوتشان به بت‌پرستی و مواردی از این قبیل تأکید دارد که در تنافی کامل با تمسک آنان به قرآن و نیات خیرخواهانه‌شان در پیشنهاد صلح و حکمیت قرآن قرار دارد. امام(ع) در زمینۀ معرفی خصائل خود تأکید بیشتری بر سابقۀ ایمان، همراهی با پیامبر(ص) و هدایتگری خود دارد که بیانگر لزوم اطاعت و فرمانبرداری از ایشان و اعتماد به گفته‌هایشان تحت هر شرایطی حتی در مقابل قرآن‌های بالای نیزه است. تحلیل مضامین این مجموعه از خطبه‌ها مشخص کرد که آن حضرت قبل از وقوع حادثۀ خطرآفرین حکمیت، در راستای آماده‌سازی سپاه جهت خنثینمودن نقشۀ دشمن، روشنگریهای لازم را بیان فرموده است. امام(ع) با تکرار مضامین مذکور، استفاده از اسلوب تأکید و بهکارگیری صنعت طباق، کلام خود را در سطح بالاتری از تأثیرگذاری قرار داده است.
| contributor author | قنبری پریخانی، نازی | fa |
| contributor author | طاهری نیا، علی باقر | fa |
| date accessioned | 2025-03-15T09:57:37Z | |
| date available | 2025-03-15T09:57:37Z | |
| identifier uri | http://hdl.handle.net/110/22826 | |
| description abstract | ماجرای «حکمیت» در سرزمین صفین از حوادث بى‌سابقه تاریخ اسلام به‌شمار مى‌رود. امیرالمؤمنین(ع) که در آستانۀ پیروزی قرار داشت، به سبب نیرنگ عمروعاص و فریب خوردن تعداد قابل‌توجهى از سربازان ایشان، از ادامۀ نبرد و دست یافتن به پیروزى بازماند و عواقب وخیم جریان حکمیت تا مدت‌ها گریبان گیر مسلمانان شد. در این پژوهش خطبه‌های امام علی(ع) قبل و حین نبرد صفین، به روش تحلیل محتوای کیفی، مورد بررسی قرار گرفته است. ایشان در زمینۀ دشمن‌شناسی از میان ویژگیهای منفی دشمن بیشتر بر روی سابقۀ کفر معاویه و اطرافیانش، دشمنی آنان با خداوند، قرآن و سنت پیامبر(ص)، بیتوجهی به فرامین الهی، دعوتشان به بت‌پرستی و مواردی از این قبیل تأکید دارد که در تنافی کامل با تمسک آنان به قرآن و نیات خیرخواهانه‌شان در پیشنهاد صلح و حکمیت قرآن قرار دارد. امام(ع) در زمینۀ معرفی خصائل خود تأکید بیشتری بر سابقۀ ایمان، همراهی با پیامبر(ص) و هدایتگری خود دارد که بیانگر لزوم اطاعت و فرمانبرداری از ایشان و اعتماد به گفته‌هایشان تحت هر شرایطی حتی در مقابل قرآن‌های بالای نیزه است. تحلیل مضامین این مجموعه از خطبه‌ها مشخص کرد که آن حضرت قبل از وقوع حادثۀ خطرآفرین حکمیت، در راستای آماده‌سازی سپاه جهت خنثینمودن نقشۀ دشمن، روشنگریهای لازم را بیان فرموده است. امام(ع) با تکرار مضامین مذکور، استفاده از اسلوب تأکید و بهکارگیری صنعت طباق، کلام خود را در سطح بالاتری از تأثیرگذاری قرار داده است. | fa |
| language iso | الفارسية | ar |
| language iso | Persian | en_US |
| language iso | فارسی | fa |
| title | تحلیل انسجام و پیوستگی خطبه‌های امام علی(ع) با موضوع حکمیت بر اساس تحلیل محتوای کیفی | fa |
| type | مقاله | |
| type | بحوث و مقالات | ar |
| type | Article | en_US |
| journal title | پژوهشنامه نهج البلاغه | fa |
| source Database | ISC | |
| contenttype | فقط بيانات | ar |
| contenttype | Metadata Only | en_US |
| contenttype | فراداده | fa |
| subject keywords | امام علی(ع) | fa |
| subject keywords | جنگ صفین | fa |
| subject keywords | حکمیت | fa |
| subject keywords | نهج‌البلاغه | fa |
| subject keywords | خطبه | fa |
| subject keywords | تحلیل محتوای کیفی | fa |
| year publication | 1397 | |
| source Onlinelink | https://search.isc.ac/DL/Lend%20Service/LendService/Get_TitleSearchResultDetail.aspx?DTC=8&DC=1048435 | |
| pages | 18 |