The Bases of Political Geography from Islam point of view with emphasizing on Nahj-al-balaghe

Abstract

Following the Holy Quran and the Holy Prophet (P.B.U.H.) political method, Nahj-al-balaghe is the foundation of political philosophy, which has provided an insightful strategies in the governance and policy. Imam Ali (P.B.U.H.) in many sermons and letters of this book, in addition to clarifying the type of epistemology, ontology and philosophical approach to the world, Points to the policy and manages the society and also the country from various points.Since every political system in the world has an ideological framework, therefore ideologies have an important role in the way of organizing political space as the most important task of political geography. The present study was conducted using descriptive analytical method, seeking to identify the origins of political geography in Nahj-al-balaghe and defining the framework of geopolitics from Imam Ali (PBUH) point of view. The results show that the philosophical approach of Imam Ali’s (P.B.U.H.) is a realistic one, and dominant explanations of him are causal and also conclusive, and the type of governance structure from Islam and Imamʹs point of view is a decentralized comprehensive one.

نهج‌البلاغه پس از قرآن کریم و سیره سیاسی پیامبر اکرم (ص)، بنیان‌گذار فلسفه سیاسی اسلام است که راهبردهای روشنگرانه‌ای در زمینه سیاست و حکومت ارایه نموده است. حضرت علی (ع) در بسیاری از خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌های این کتاب، علاوه‌بر روشن ساختن نوع معرفت‌شناسی، هستیشناسی و رویکرد فلسفی خود به جهان، به موضوع نحوه سیاست و مدیریت جامعه و سرزمین از ابعاد مختلف میپردازد.از آنجا که هر نظام سیاسی در جهان دارای چارچوبی ایدیولوژیک است، لذا ایدیولوژیها نقشی مهم در شیوهی سازماندهی سیاسی فضا به عنوان مهم‌ترین وظیفه جغرافیای سیاسی دارند. پژوهش حاضر که به روش توصیفی تحلیلی انجام‌گرفته است، به دنبال شناسایی ریشه‌های جغرافیای سیاسی در نهج‌البلاغه بوده و در پی ترسیم چارچوب جغرافیای سیاسی از دیدگاه امام علی (ع) است.به علت گستره وسیع موضوعات در جغرافیای سیاسی، این پژوهش به چهار موضوع که بیشتر جنبه بنیادین دارد میپردازد. به عبارت دقیق‌تر، نوع رویکرد فلسفی و هستیشناسانه حضرت به جهان (جغرافیای طبیعی و جغرافیای انسانی)، چگونگی ساختار معرفت‌شناسی و هستیشناسی از نگاه امیرالمومنین، الگوی مطلوب حکومتی موردنظر اسلام و همچنین نگاه حضرت به مفاهیم اساسی جغرافیای سیاسی همچون سازماندهی سیاسی فضا، ملت، قلمرو، مشروعیت و... میپردازد. نتایج پژوهش نشان میدهد رویکرد فلسفی حضرت علی (ع) ریالیستی، غالب تبیین‌های حضرت از نوع علّی و همین‌طور غایی و نوع ساختار حکومتی مدنظر اسلام و به‌تبع آن امیرالمومنین (ع)، بسیط غیرمتمرکز است.