The Degree of the Applicability of Imam Khomeini’s Movement to the Hadith of Imam Kadhim(a)

Abstract

كتاب تاريخ قم الذي تمّ تاليفه عام 378ه‍ . بواسطه الحسن بن محمّد بن الحسن بن السايب بن مالك الاشعري القمّي، روي فيه حديث عن الامام الكاظم عليه السلام يعتقد بعض الفقهاوعلماالحديث المعاصرين انّه يدلّ علي نهضه الامام الخميني ره والثوره الاسلاميه في ايران. قام الباحث في هذه الدراسه الوصفيه التحليليه بتسليط الضوعلي الحديث المشار اليه من حيث السند والدلاله، وتطرّق الي شرح وتقييم فرضيه انطباقه مع نهضه الامام الخميني ره. كما تحدّث بدقّه ووضوح عن مدي اعتبار الكتاب وشخصيات الرواه في سلسلته السنديه حسب القواعد الرجاليه وطبق اقوال وكتابات علماالرجال، وبالتالي اثبت مقبوليه سند الحديث وانّ مضمونه قابل للتطبيق علي نهضه الامام الخميني ره باعتبار بعض الملاحظات الخاصّه والقراين والادلّه.اضافهً الي سند الحديث، فقد تطرّق الباحث ايضاً الي دراسه وتحليل مضمونه ودلالاته والنقاط الكامنه فيه، واستنبطها وفق رويه شامله علي صعيد الاحاديث المرتبطه بالنهضات الشيعيه اثناعصر الغيبه وقبل ظهور الامام المهدي عجل الله تعالي فرجه؛ ومن ثمّ قام بتشخيص وتقييم جميع الادلّه والشواهد التي تثبت صحّه فرضيه التطبيق.

The book of the History of Qom written by Hassan ibn Mohammad ibn Hassan ibn Saeb ibn Malik Asha’ri Qomi in 378AH contains a Hadith related from Imam Kadhim(a) which, according to some jurists and contemporary scholars of hadith, applies to the movement of Imam Khomeini and the Islamic Revolution. Using a descriptiveanalytical, this research investigates the chain of transmission and implication of this Hadith and evaluates the idea of its applicability to Imam Khomeini. The degree of the validity of the book and the biography of the narrators referred to in the chain of transmission of Hadith are evaluated according to the science of Rejal and scholars sayings and writings so that it is evident that the chain of transmission of Hadith is acceptable and the special considerations and evidence and indications show that it applies to Imam Khomeiniʹs movement.Regardless of the chain of transmission and content of Hadith, the messages and points hidden in the text are drawn out after going through the traditions relating to Shi’a uprisings during the absence and before the advent of Imam Mahdi, and all the evidence of the hypothesis of applicability is identified and evaluated.

در کتاب تاریخ قم، که در سال 378 ه‍ ق به قلم حسن بن محمد بن حسن بن سایب بن مالک اشعری قمی تصنیف شده است، حدیثی از امام کاظم علیه السلام وجود دارد که برخی فقیهان و حدیث شناسان معاصر، آن را بر نهضت امام خمینی و انقلاب اسلامی ایران تطبیق کرده اند. در این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی، سند و دلالت این حدیث بررسی شده و فرضیه انطباق آن بر امام خمینی واکاوی و ارزیابی شده است. میزان اعتبار کتاب و شخصیت راویانی که در سلسله سند حدیث وجود دارند، بر اساس معیارهای رجالی و گفتار و نوشتار علمای رجال مورد سنجش دقیق قرار گرفت و روشن شد که سند حدیث، قابلیت پذیرش را دارد و محتوای آن با ملاحظات خاص و قراین و دلایل ویژه بر نهضت امام خمینی ره تطبیق می کند.صرفِ نظر از سند حدیث، مفاد و محتوای آن و پیام ها و نکته های نهفته در متن الفاظ این حدیث، با نگاه کلان به احادیث مرتبط با قیام های شیعیان در عصر غیبت و پیش از ظهور قایم آل محمد علیه السلام، استنباط شد و تمام دلایل و مدارک و شواهد فرضیه تطبیق، شناسایی و ارزیابی گردید.