المهدویة و دورها فی تأسیس سلطة الشرفاء (السعدیین و العلویین) فی المغرب الإسلامی

Abstract

مغرب اسلامی به دلیل موقعیت طبیعی و جغرافیایی ویژه و مناسب، در طول تاریخ خود همواره پذیرای شخصیت های مسیحایی و مستعد پذیرش مفاهیم موعودی بود و اندیشه منجی موعود از قبل اسلام در این سرزمین ریشه دوانیده و بعد اسلام نیز حضور برخی جریانات سیاسی- دینی و به ویژه حضور گروه هایی از شیعیان و علویان این اندیشه به صورت مهدی باوری و مهدویت تقویت شد و رشد کرد. جریانات متعددی از این اندیشه در رسیدن به اهداف سیاسی خود بهره بردند. با توجه به اسامی و القاب موسس و برخی حاکمان سلسله سعدیان و علویان از شرفا حسنی و انطباق آن با القاب مهدی موعود - در احادیث شیعه واهل سنت – ظاهرا این گروه از شرفا نیز از توجه به اندیشه مهدویت و نفوذ آن در نزد مغربیان غافل نبودند. لذا نوشته حاضر بر آن است تا با روش توصیفی – تحلیلی به بررسی این پرسش بپردازد که آیا اندیشه مهدویت در شکل گیری قدرت شرفا سعدی و علوی نقش داشته است؟ و فرضیه مطرح این است که اندیشه مهدویت یکی از عوامل مهم در قدرت گیری شرفا به ویژه سعدیان بوده است.